1913 දී පූජ්‍ය පලන්නොරුවේ විමලධම්ම නමින් පැවිදි ව 1916 මාලිගාකන්දේ විද්‍යෝදය පිරිවෙණට ඇතුළත් වූ විමලධම්ම ස්වාමීන් වහන්සේ පාලි, සංස්කෘත, සිංහල හා බුද්ධ ධර්මය යන විෂය ක්ෂේත්‍රයන්ගෙන් දැක්වූ විශිෂ්ට දක්ෂතාව නිසා ම විද්‍යෝදය අවසන් පරීක්ෂණයෙන් ‘ශ්‍යාම රාජ ත්‍යාගය ද, ප්‍රථම පංති සාමර්ථ්‍යයක් සහිත ව ‘රාජකීය පණ්ඩිත උපාධිය’ ද දිනා ගත්හ. එනිසා ම 1926 සිට 1959 දක්වා විද්‍යෝදය පිරිවෙණෙහි ආචාර්යවරයෙකු මෙන් ම කෘත්‍යාධිකාරී හිමියන් ලෙස ද උන්වහන්සේ දශක තුනකට වැඩි කාලයක් විශ්වවිද්‍යාලය වෙනුවෙන් අනූපමේය මෙහෙයක් ඉටු කළහ.
විමලධම්ම හිමියෝ විද්‍යෝදය විශ්වවිද්‍යාලයේ (වර්තමාන ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර) සමාරම්භක කථිකාචාර්යවරයකු ලෙස ආචාර්ය මණ්ඩලයට පත් වූහ. අනතුරුව බුද්ධ ධර්ම අධ්‍යයනේන්ද්‍රියෙහි (පීඨයේ) ථෙරවාද බුද්ධ ධර්ම අධ්‍යයනාංශයෙහි පීඨාධිපති ලෙසත්, එම පීඨයෙහි පීඨාධිපති (අධ්‍යයනේන්ද්‍රියාධිපති) ලෙසත් කටයුතු කළහ.
විද්‍යෝදය විශ්වවිද්‍යාලයීය නිර්මාතෘවර සාහිත්‍ය චක්‍රවර්තී අතිගෞරවාර්හ වැලිවිටියේ ශ්‍රී සෝරත නාහිමියන්ගේ අපවත් වීමෙන් පසු විමලධම්ම හිමියෝ විද්‍යෝදය විශ්වවිද්‍යාලයේ උපකුලපතිවරයා වශයෙන් පත් වූහ. ඒ අනුව මෙම විශ්වවිද්‍යාලයේ දෙවන උපකුලපතිවරයා වශයෙන් උන්වහන්සේ සෝරත නාහිමියන්ගේ දැක්ම හා කාර්ය භාරය තහවුරු කරන්නට සුවිශේෂ කැපවීමක් කළහ. ඒ අතර, පාලි, සංස්කෘත හා සිංහල ග්‍රන්ථ රාශියක් සංස්කරණය හා ව්‍යාඛ්‍යා සම්පාදනය කිරීමත්, බුද්ධ ධර්මය විෂයය සඳහා ‘ප්‍රඥාලෝකය’ නමින් ග්‍රන්ථ මාලාවක් රචනා කිරීමත් කැපී පෙනෙන ශාස්ත්‍රීය සේවාවන් අතර වේ.
ත්‍රිපිටක සංස්කාරක මණ්ඩලය, ප්‍රාචීන භාෂෝපකාර සමාගම හා පිරිවෙන් උපදේශක මණ්ඩලය වැනි ජාතික සමිති සමාගම්හි අනුශාසක වශයෙන් ද, රත්මලාන ගුරු අභ්‍යාස විද්‍යාලයේ අධිපති ස්වාමීන් වහන්සේ ලෙස ද උන්වහන්සේ ක්‍රියා කළහ. 1952 දී ජපානයේ පැවති ජාත්‍යන්තර බෞද්ධ සම්මේලනයට සහ 1956 දී බුරුමයේ පැවති සය වන ධර්ම සංගායනාවට මෙරටින් සහභාගී වූ පිරිසේ නායකත්වය දැරුවේ විමලධම්ම නා හිමියන් ය. එයට ගෞරවයක් වශයෙන් බුරුම රාජ්‍යයෙන් ‘අග්ගමහා පණ්ඩිත’ යන ගෞරව නාමය ද, 1964 දී කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ‘සාහිත්‍ය චක්‍රවර්ති’ ගෞරව උපාධිය ද නාහිමියන් වෙත පිරිනමා ඇත.
ශාසනික සේවය ඇගයීම පිණිස මහනුවර, මල්වතු මහා විහාරය මගින් ‘ශ්‍රී සිද්ධාර්ථ’ ගෞරව නාමය සහිත ‘කොළඹ නව කෝරළයේ උප ප්‍රධාන සංඝනායක’ පදවියෙන් ද පිදුම් ලද ‘අග්ගමහා පණ්ඩිත, සාහිත්‍ය චක්‍රවර්ති, රාජකීය පණ්ඩිත, මහාචාර්ය අතිපූජ්‍ය පලන්නොරුවේ විමලධම්ම නාහිමියෝ සිය ජීවිතය ජාතික, ආගමික හා ආධ්‍යාපනික සේවය වෙනුවෙන් ම කැප කොට 1966 මාර්තු 07 වැනි දින අපවත් වූහ.
පූජ්‍ය පලන්නොරුවේ විමලධම්ම නාහිමියන් ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලය වෙනුවෙන් කළ අනුපමේය සේවයට උපහාර වශයෙන් මේ වන විට ඉදි කර තිබෙන මානවශාස්ත්‍ර හා සමාජීයවිද්‍යා පීඨයේ නව ගොඩනැගිල්ල ‘ශ්‍රී විමලධර්ම මන්දිරය’ (Sri Wimaladharma Mansion) (ஸ்ரீ விமலதர்ம மாளிகை) යන ශ්‍රී නාමයෙන් නාමකරණය කිරීමට 2021.01.13 වන දින පැවති 403 වන පීඨ මණ්ඩලය ඒකමතික ව යෝජනා, ස්ථිර කරන ලද අතර ඒ සඳහා 2021.01.27 වන දින පැවති 390 වන සනාතන සභාවෙන් ලද නිර්දේශය මත 2021.03.12 වන දින පැවති 512 වන පාලක සභාවේ අනුමැතිය හිමි වී ඇත.
මහාචාර්ය ශිරාන්ත හීංකෙන්ද
පීඨාධිපති
මානවශාස්ත්‍ර හා සමාජීයවිද්‍යා පීඨය
2022.11.10
